توی زمینه های تولید رسانه ای، کمتر شغل ثابتِ سی ساله پیدا میشه. خیلی از هنرمندان موفق تمایل دارن که کارهای فریلنسری انجام بدن. اما غیر از کارمندی و فریلنسری، یه راه سومی هم وجود داره. راه سوم اینه که فرد کسبوکار (بیزینس) خودش رو شروع کنه؛ یعنی خودش صاحب کار خودش بشه. یکی از راه هایی که ما پیشنهاد می کنیم، کسب درآمد از انیمیشن می باشد.
ولی برای شروع کسبوکار از کجا باید شروع کرد؟ یه نکتۀ خیلی بدیهی این جا وجود داره که در عمل ممکنه فراموش بشه. اون نکته اینه که کسبوکار ها به تدریج و آهسته آهسته رشد می کنن و بزرگ میشن و اسم و برندشون معروف میشه و دفاتر و ساختمون های بزرگ تأسیس می کنن.
پس اصلاً کار آسونی نیست. صرفاً با رویاپردازی و شعارِ «تلاش کن، تو می تونی» کار جلو نمیره. صبر و تلاش زیادی توی راه نیازه و این صبر و تلاش رو هر کسی نداره. به همین خاطره که همۀ آدم ها توی صنعت انیمیشن، دنبال شروع یه کسبوکار شخصی نمیرن.
فراموش نکنیم که یه کارمند از بعدازظهر چهارشنبه یا ظهر پنجشنبه به زندگی شخصی خودش می پردازه و ذهنش چندان درگیر کار نیست. ولی کسی که کسبوکار خودش رو داره، اکثر اوقات فکرش مشغول کارشه و دلش می خواد که هر لحظه کسبوکارش پیشرفت کنه.
ما توی این مقاله پنج قدم رو برای تشکیل کسبوکار در صنعت انیمیشن معرفی می کنیم. افلاطون (فیلسوف یونانی) میگه «نخستین گام در هر کار، مهم ترین مرحلۀ آن است». در بین این پنج قدم هم مهمترین شون اولین قدمه و به خاطر همین خیلی مفصل توضیح داده شده.
قدم اول اینه که فرد از خودش بپرسه چه نوعی از خدمات رو می خواد ارائه بده. مثلاً اگه کسی می خواد کسبوکاری در مورد ساخت فیلم های کوتاه داشته باشه، باید مطمئن بشه که گام به گام مسیر تولید انیمیشن رو می فهمه.
خیلی از افراد ممکنه که تصور کنن این گام ها مخصوص پروژه های بزرگه؛ ولی حتی فیلم های کوچیک هم باید این گام ها رو به درستی طی کنن. ساخت انیمیشن رو نباید کار آسونی در نظر بگیریم. شایع ترین اشتباه تازه کارها اینه که میزان سختی کار رو دست کم می گیرن.
اولین کار اینه که فرد یه داستان عالی داشته باشه. بعدش نوبت به مراحلی مثل استوری برد، انیماتیک و … می رسه. پس ما می تونیم ترتیب گام ها رو برای ساخت هر نوع فیلمی به طور کلی به این صورت نشون بدیم:
1- توسعه
2- پیش تولید
3- تولید
4- پس تولید
هر کدوم از این چهار مرحله نیاز به توضیح دارن. گام اول توسعه ست که خودش رو میشه به 4 بخش تقسیم کرد:
الف) مفهوم
ب) طرح کلی
ج) تلقی
د) فیلم نامه
برای ساخت انیمیشن توسط پارت انیمیشن برای تبلیغات و رشد کسب و کار با پارت انیمیشن در ارتباط باشید .
خب بیایم به ترتیب یه نگاه کوتاهی به هر کدوم از این مراحل داشته باشیم. برای ساخت هر انیمیشنی، ما با مفهوم یا ایده شروع می کنیم. مفهوم یا ایده یعنی «چی می شد اگه …». اگه به خیلی از انیمیشن ها و لایواکشن ها نگاه کنیم، مفهوم «چی می شد اگه …» رو توی اون ها می بینیم.
مثلاً چی می شد اگه موقعی که بچه ها اتاقشون رو ترک می کردن، اسباب بازی ها داخل کمد زنده می شدن؟ این، مفهوم انیمیشن «داستان اسباب بازی» هست. یا چی می شد اگه برخلاف حرف بزرگ ترها، توی کمدها واقعاً هیولا وجود می داشت؟ این، مفهوم انیمیشن «کارخانۀ هیولاها»ست.
روزی روزگاری یه نفری بود که یه رفیقی داشت و یه اتفاقی رخ داد و این مشکلات به وجود اومد، ولی اون آدم به اندازۀ کافی خوش شانس بود و در نهایت تا آخر عمرش خوشبخت زندگی کرد.
طرح کلی در همین حده. ممکنه در مجموع یه طرح کلی، نصف صفحه جا بگیره؛ در این حد خلاصه. واضحه که اگه فرد از این بخش بپره و این بخش رو نادیده بگیره، ساخت انیمیشنش دچار مشکل میشه. بخش بعدی رو «تلقی» نام گذاری کردیم.
تلقی یعنی فرد اون طرح کلی رو به صورت یه داستان کامل دربیاره. یعنی هر چیزی که قراره توی فیلم رخ بده، باید توی این بخش نوشته بشه. بخش بعدی فیلم نامه ست که فرقش با بخش قبل اینه که این جا دیالوگ ها هم نوشته میشه.
ممکنه بعضی افراد مستقیماً از بخش «طرح کلی» به بخش «فیلم نامه» پرش بزنن و بخش «تلقی» رو انجام ندن. بخش «تلقی» چندان ضروری نیست؛ ولی طبیعیه که بخش های «طرح کلی» و «فیلم نامه» حتماً باید انجام بشن. فیلم نامه مبنای هر فیلمی از جمله انیمیشنه.
زمانی که فیلم نامه به طور کامل نوشته و اصلاحات لازم روی اون انجام شد، تازه گام «توسعه» که گام اول بود، به طور کامل برداشته شده و حالا میشه به سراغ گام دوم رفت: پیش تولید. توی پیش تولید 6 کار مهم باید انجام بشه:
الف) طراحی شخصیت
ب) توسعۀ بصری
ج) ضبط صدا
د) استوری برد
ه) تدوین
و) انیماتیک.
یکی از طراحی شخصیت های موفق رو می تونیم توی انیمیشن «شیرشاه» ببینیم. ما با یه سری جانور مختلف با ظاهرهای متفاوت روبه رو میشیم که هر کدوم خصوصیت های رفتاری مختص به خودشون رو دارن و تفاوت هاشون مشخصه؛ ولی همه شون یک دنیای واحد رو تشکیل میدن و با هم سازگاری دارن.
توی بخش توسعۀ بصری تصمیم گرفته میشه که قراره محیط انیمیشن چه شکلی و به چه صورتی باشه. به این کار طراحی تولید هم میگن. معمولاً کسایی که کار توسعۀ بصری می کنن، خودشون نقاشن؛ مثلاً 300 سال پیش یه نقاش تصاویری از مسجد یا میدان اصلی شهر یا چهرۀ افراد دربار می کشید، حالا همون هنرها توی بخش توسعۀ بصری می تونه به کار بره.
فراموش نکنیم که ما هنوز توی مرحلۀ پیش تولید هستیم.
توی بخش صدا باید به دنبال بازیگرهایی گشت و صداشون رو ضبط کرد. معمولاً باید به دنبال بازیگرهایی بود که صدای خوبی دارن و با نقش های درون انیمیشن متناسبن. قرار نیست دوبلور انیمیشن حتماً برد پیت یا محمدرضا علیمردانی باشه. با جستجو توی بعضی از صفحات اینستاگرام میشه استعدادهای جدیدی کشف کرد.
توی بخش استوری برد کل پروژۀ انیمیشن به صورت تصویری نشون داده میشه؛ یعنی داستان به کمک تصاویر متوالی روایت میشه. این تصاویر معمولاً بخش های کلیدی داستان هستن. استوری برد مستقیماً از فیلم نامه (که توی مرحلۀ توسعه نوشته و کامل شد) استخراج میشه.
توی بخش تدوین این تصاویری که تو بخش استوری برد ترسیم شده، با هم تجمیع میشه. بخش انیماتیک هم برای این مهمه که متوجه بشیم آیا نقش ها به طور ایدئال ترسیم شدن یا آیا داستان به صورت گویا بیان شده یا نه. انیماتیک این امکان رو به کارگردان میده تا اون چیزی که توی ذهنش هست رو قبل از ساخت فیلم به دیگران ارائه بده.
تازه مرحلۀ پیش تولید تموم میشه و گروه وارد مرحلۀ تولید میشه. مرحلۀ تولید هم به 7 بخش تقسیم میشه:
الف) ظاهرسازی 3 بعدی
ب) پویانمایی
ج) روشنایی
د) ظاهرسازی نهایی
ه) تدوین
و) شبیه سازی
ز) کامپوزیت
توی بخش اول که ظاهرسازی 3 بعدیه، تعیین میشه که دوربین توی هر صحنه کجا قرار می گیره و صحنه چطور نمایش داده میشه. توی بخش پویانمایی باید بدونیم که این کار به کندی انجام میشه. اگه انیماتورهایی بتونن در طول یک روز، 10 الی 15 ثانیه از کار رو پیش ببرن، این یه آمار فوق العاده محسوب میشه.
توی بخش روشنایی، رنگ و نور صحنه های مختلف بررسی میشه. بعد از این که تکلیف رنگ و نور مشخص شد، دوباره ظاهرسازی و تدوین انجام میشه. بعد از این که عناصر انیمیشن پویانمایی شدن و جان بخشی به اجزای هر پلان صورت گرفت و به صورت جداگانه رندر شدن، حالا باید با هم ترکیب بشن. به این بخش ترکیب بندی، کامپوزیت میگن.
این جا مرحلۀ تولید هم به اتمام می رسه و به مرحلۀ پس تولید می رسیم. این مرحله به 4 بخش تقسیم میشه:
الف) افکت صدا
قدم آخر اینه که فرد باید طرح کسبوکار خودش رو بسازه. طرح کسبوکار به فرد کمک می کنه که چه چیزهایی برای پیشبرد کسبوکارش نیاز داره. توی برنامۀ کسبوکار (که ممکنه در حد یه صفحۀ A4 باشه)، فرد مشخص می کنه که حدوداً قراره چیکار کنه.
به طور خلاصه، برنامۀ کسبوکار باید شامل این موارد باشه:
قرار نیست که برنامۀ کسبوکار کامل و قطعی باشه. می تونه در حد یه چرک نویس باشه و بعداً هی اصلاح و تکمیل بشه.